Freinet BeWeegt!

Oetang is een Learning Design Studio die leertools en trajecten voor scholen actueel, creatief en didactisch begeleidt

Kinderen in contact brengen met kunst, ze nieuwsgierig maken en hen ernaar leren kijken en luisteren is een belangrijk muzisch doel. Bovendien levert (dans)kunst heel wat inspiratie op voor muzische creatieopdrachten en ontdek je zelf muziek, dans, theater en beeldende kunst, van vroeger en nu. We introduceren enkele handige trucjes en kaders om naar (dans)kunst te leren kijken en een beschouwend gesprek op te bouwen. Daarnaast reiken we met kunstzinnige bouwstenen en werkvormen de woordenschat aan die je nodig hebt om met je leerlingen over (dans)kunst te praten en reflecteren. Ontdek dat je zelf geen kunstexpert hoeft te zijn om vanuit kunst te werken.

Presentatie en doe-opdrachten

Pieter Deleersnyder, directeur Gemeentelijke Basisschool Het Beverbos in Lichtervelde

Vanuit intrinsieke motivatie kwam mijn eindwerk voor de freinetopleiding tot stand, het lijkt een soort dagboek van mijn eerste jaren ervaring als directeur.  De trend naar co-teachen werd gezet vooraleer ik startte als directeur, maar het was een kunst om dit verder te ontplooien…het leek wel vechten tegen de bierkaai, maar het is ook een verhaal waarom weerstand noodzakelijk is binnen een groeiend team.

Presentatie en gesprek

Dorine Verhelst en Özlem Karaca, pedagogische begeleidingsdienst en jarenlang ervaring in classe-unique

Samen experimenteren met enkele illustratietechnieken met verschillende materialen en druktechnieken.

Workshop

Lien Wieme, leerkracht classe unique kleuter Freinetschool Het Tandwiel

In deze workshop wil ik graag mijn klaswerking toelichten, die opgebouwd is aan de hand van brevetten. Op deze manier implementeer ik o.a. de freinettechnieken en bevorder ik de coöperatieve werking van mijn groep. De brevetwerking helpt mij om dagelijks te observeren, waardoor ik een beter zicht krijg op elk individu. Elk kind krijgt individueel zelfstandig werk, waarmee ze zichzelf gaan uitdagen en verder evolueren op hun niveau. 

Presentatie met uitwisseling

Anouk David, theatercoach bij creatiehuis voor kinder- en jeugdtheater de Kopergietery in Gent

Anouk zal kort vertellen hoe ze de ateliers in de Kopergietery aanpakt. Na dit stukje uitleg is het tijd om zelf aan het spelen te gaan. Anouk brengt een lading Commedia dell Arte-maskers mee, materiaal waar ze al vaak en dankbaar gebruik van maakte in verschillende contexten (leeftijd, anderstaligheid, groepsdynamiek, …). Haar ervaring: het opzetten van maskers helpt schaamte overwinnen, zorgt er voor dat mensen zich meer durven tonen. 

Presentatie + workshop met doe-opdrachten

Katlyne De Leye, pedagogisch begeleider Stedelijk Onderwijs Gent

Waar kan je de werkelijkheid beter leren kennen dan in de werkelijkheid zelf? We trekken met al onze zintuigen op onderzoek naar buiten, ontdekken spelenderwijs wat de (school)omgeving te bieden heeft en gaan bewegend aan de slag met Wiskunde, Nederlands en andere leergebieden. Hierbij maken we regelmatig een combi met een mooi boek.

Deze workshop is een smaakmaker van de vele mogelijkheden die Outdoor Learning te bieden heeft.

Op stap naar interessante plekjes in de buurt. Aangepaste kledij voor het weer van die dag.

Goedele Vertessen, Rozemarijn Nevejans, Joanna Arens, freinetleerkrachten en auteurs van het freinetboek 'Wat gebuurt er bij jou: de buurtwandeling'.

Na een korte introductie, verkennen we de buurt. Onderweg komen jullie meer te weten over la part du maître, het aandeel van de kinderen, de struikelblokken, de verwondering, de onverwachte ontmoetingen en ontdekkingen,...Vervolgens keren we terug naar het lokaal. Daar leggen we al onze ervaringen bij elkaar en worden ze ondersteund met praktijkvoorbeelden uit het boek 'Wat gebuurt er bij jou?' en voorbeelden uit onze dagelijkse klaspraktijk.

Presentatie met uitstap

Ingrid Antheunis en Lotte De Vuyst zijn beiden Brede School Coördinatoren in Gent.

Freinet gaf meer buiten dan binnen les en was geëngageerd betrokken in het dorp en zijn omgeving. Anno 2021 noemen we dit 'Brede School'. In dit atelier zoek je samen uit hoe je de leefomgeving van kinderen, ouders en buurt als actieve partner in je werking kan betrekken en vice versa. Lotte en Ingrid illustreren aan de hand van concrete voorbeelden hoe ze Brede school in Gent organiseren.

Presentatie en uitwisseling

Maddy Polfliet : pedagogische begeleider Stedelijk onderwijs Gent, kleuteronderwijs.

Ken je een kind in je klas dat tijdens het knippen de mond mee beweegt? Ken je een kind dat op zijn/haar voet zit tijdens kringmomenten? Of eentje dat halsstarrig de vuistgreep blijft gebruiken? Waar komt dit vandaan en wat kan je doen als kleuterleidster om deze bij-bewegingen te laten vervagen/verdwijnen. Zin om de theorie uit te proberen en het zelf te ervaren? Dit doen we op kleuter- en volwassen niveau.

Atelier met oefeningen

Julie Van Rijckeghem is pedagogisch begeleider bij FOPEM en heeft de voorbije 4 jaar FOPEM-scholen ondersteund bij de implementatie van hun cahier W.O. Céline De Sousa is leerkracht in het 3e/4e leerjaar in Freinetschool De Vier Tuinen in Oudenaarde. Ze is ook cahiercoach van haar school.

Inspelen op de ervaringen van kinderen: yes, dat willen we allemaal! Maar voel jij soms ook die knoop in je buik of dat stemmetje in je hoofd: “Wat met de eindtermen?” of “Alweer een dier bespreken, dat willen ze elke week…” of zelfs “Mag ik als leerkracht wel ingrijpen?” 

FOPEM ontwikkelde in 2019 een eigen leerplan voor wereldoriëntatie. Via soepele leerlijnen én een sterke ervaringsgerichte didactiek bereiken scholen de minimumdoelen zonder daarbij het pedagogisch project af te zwakken.

In dit atelier vertellen we je kort hoe we tot zo’n leerplan kwamen en hoe het in elkaar zit.

Atelier

Jelle De Schrijver is lerarenopleider en docent vakdidactiek filosofie aan Universiteit Antwerpen. Hij ontwikkelde verschillende methodes om te filosoferen in de klas en daarbuiten.

Leeft een appel? Is het erg dat muggen uitsterven? Mogen apen experimenteren met mensen? Leerlingen formuleren honderden vragen vol verwondering over natuur, wetenschap en techniek. De methodiek van het filosoferen laat toe op deze vragen in te gaan. Hierbij leid je als gespreksleider het denken van de jongeren in goede banen. Door te filosoferen ontdekken kinderen en jongeren allerlei mogelijke antwoorden op moeilijke vragen eenvoudigweg door hun verstand te gebruiken. Filosofische gesprekken stimuleren leerlingen om nadien zelf op zoek te gaan en een eigen onderzoek of experiment te ontwikkelen. Je ontdekt hoe jongeren via het filosoferen leren twijfelen, argumenteren, vragen stellen, onderzoeken en reflecteren over wat ze weten. 

In deze workshop neemt je zelf ook deel aan een filosofisch gesprek. Je ontdekt leermateriaal aan dat bruikbaar is in de lessen wereldoriëntatie, natuurwetenschappen of wetenschappelijk werk. Je ervaart hoe de FiloZoo-methodiek jongeren uitdaagt om na te denken over natuur en ziet hoe ‘denkdieren’ zoals het twijfelschaap, de exploraf, de argumenteerbeer, filokikker en het kenniskonijn het redeneren van de leerlingen stimuleren. Je ontdekt lesmateriaal bruikbaar in het basis en secundair onderwijs om jongeren telkens een stapje verder te laten denken.

Atelier

Ylva Berg is trainer en facilitator deep democracy bij HUMMUS, the Art of Deep Democracy. Ze is werkzaam zowel in profit als non-profit sectoren als trainer, supervisor, projectmanager en facilitator van groepsprocessen. Daarnaast is ze zangeres en ontwikkelde een muziek-en-mindfulnessprogramma voor kleuter- en basisscholen. Thema's die haar nauw aan het hart liggen zijn actief burgerschap, opvoeding & onderwijs en culturele diversiteit.

Deep Democracy is een praktische methode om de wijsheid van de groep maximaal te benutten. Het geeft een nieuwe kijk op besluitvorming en groepsdynamiek. Het is een zienswijze en methode die zorgt voor grondige besluiten waardoor de daadkracht in een team of organisatie groter wordt. Door verschillen en tegengestelde meningen niet uit de weg te gaan en juist te betrekken wordt de onderstroom in groepen zichtbaar en hanteerbaar. Ben jij ook benieuwd naar wat deep democracy kan betekenen voor jezelf, in je klas en in de samenwerking met collega’s? In deze workshop ervaar je eerst een paar tools als deelnemer en daarna krijg je heel hands on een paar tips om er zelf mee aan de slag te kunnen in je klas. Je zal zien dat je met een paar goed gemikte vragen al heel diep democratisch kan werken.

Atelier

Roger Standaert, Emeritus Comparatieve Pedagogiek en auteur van o.a. De Becijferde School en Is Ons Onderwijs Gebuisd?

De geplande centrale proeven gaan gepaard met een aantal ongunstige neveneffecten voor een eigen pedagogisch project. Hoe kunnen we die neveneffecten zoveel mogelijk neutraliseren zodat de eigen pedagogische benadering, inbegrepen de daaraan gekoppelde leerlingenevaluatie, kan gewaarborgd blijven?

Lezing

Gerhard Jäger van ART BASICS for CHILDREN

In zijn lezing trekt Gerhard Jäger van ART BASICS for CHILDREN parallellen tussen de werking van ABC en Freinet, geeft suggesties om de goesting van de kinderen levend te houden en reflecteert over de toekomst van het onderwijs.

ABC vzw / ART BASICS for CHILDREN situeert zich op de grens van kunst en educatie - het is een labo voor esthetische ervaringen, creativiteitsontwikkeling en artistieke sensibilisering. Meer info op : www.abc-web.be 

Lezing 

Oetang is een Learning Design Studio die leertools en trajecten voor scholen actueel, creatief en didactisch begeleidt

Een creatieve beweegsessie waarin je zelf gaat bewegen, laagdrempelig en uitnodigend. Bijvoorbeeld vanuit een kunstwerk, een context (leerinhoud) of de leefwereld van leerlingen. In deze workshop ga je actief aan de slag en neem je inspiratie mee om met je leerlingen rond bewegingsexpressie te werken.

Workshop

Jorge Cottyn is coördinator van ‘tvier en coach eerst graad. Maarten Devos is beleidsmedewerker in ‘tvier en coach tweede en derde graad.

We geven informatie over de missie, visie, pedagogische/didactische/organisatie van ‘tvier. We reflecteren over het freinetgehalte van een middelbare school en hoe dat uitwerking krijgt in de hele school en in de studierichting freinetpedagogie (2A en doorstroomrichting).

Presentatie met kans tot uitwisseling

Leen Bosschaert, leerkracht eerste graad

De eerste jaren in een freinetklas komt er zoveel op je af. Meestal focus je op je kring, vrije teksten, werktijden en geef je de rekenlessen al dan niet gebaseerd op een handleiding redelijk sec. Het begint met sporadische rekenonderzoeken die ontstaan uit je kring. Maar je wil meer... Je weet alleen niet goed hoe te beginnen. Misschien kan mijn zoektocht, die trouwens nog steeds gaande is, jou inspireren en op weg zetten. Kom je mee zoeken?

Uitwisseling

Kwinten Keulemans coördinator Freinetschool De Zevensprong, Nancy Hamels leerkracht eerste graad De Zevensprong, Stien Cammaert kleuterjuf classe-unique Het Tandwiel, Too Vandebeek kleuterjuf classe-unique Het Eiland

Een Freinetleerkracht is een zoekende leerkracht. Ben je soms ook even het noorden kwijt. Kom dan mee zoeken met ons naar de essentie. Ga mee op zoek naar je innerlijke kompas. We kijken vanuit verschillende brillen naar het leven en werken in een Freinetklas. 

Presentatie en uitwisseling

Kris Denys, één of twee leerlingen van Keerpunt Molenbeek en Willem Heyerick. Kris is verantwoordelijk voor burgerschap in de Brusselse vestigingen, Willem in de Gentse vestigingen.

Burgerschap maakt deel uit van het leerplan van de Keerpuntschool. Burgerschap is een kwestie van doen, niet van “praten over”. Leerlingen doen daarom vrijwilligerswerk in een sociale organisatie, een crèche, hun voormalige lagere school,een collectieve groententuin,….In Brussel gooide corona roet in het eten en moest burgerschap grotendeels opgeschort worden, maar leerwandelingen in de buurt van de school kwamen in de plaats. Burgerschap is “De pedagogische vernieuwing is deel van de maatschappelijke vernieuwing”.

Presentatie en uitwisseling

Laura Vanbrom, iyengar yogalerares en danseres

Introductie tot Iyengar yoga en hoe dit eventueel te integreren op school. Iyengar yoga is een licht uitdagende fysieke vorm van yoga, die je even in je lichaam laat gaan en hierdoor een mentale rust creëert.

Workshop met doe-opdrachten. 

Yogamatje meebrengen. 

Hans Schmidt, oud-directeur en pedagogisch begeleider OVSG, stichter van De Wonderfluit in 2009 (nu muzisch leerThuis Melopee)

We gaan op zoek waarom muzische vorming zo belangrijk is en wat de humaniserende kracht ervan is. We bespreken de basispijlers waarop muzische vroming gebaseerd is.  

Presentatie

Cedric Ryckaert, leerkracht 3e graad basisschool Sint-Paulus Kortrijk, coördinator www.klimaatspeelplaats.be en oprichter BLES (Buiten Leren en Spelen), geaccrediteerd medewerker Learning Through Landscapes

Op de speelplaats van de Sint-Paulusschool in Kortrijk komen de kinderen terug in contact met de natuur. Spelen en leren staat er op 1. Dankzij een welgemikt en duurzaam traject is de stadsschool erin geslaagd om haar betonnen vlakte om te toveren in een prikkelend speel- en leerlandschap waar speelnatuur, een flinke dosis spelimpulsen en biodiversiteit hun plek gekregen hebben. Je ziet er de kinderen nu op een heerlijke manier hun eigen spel spelen. Avontuurlijk spel mag, vrij spelen krijgt alle kansen, ontdekken en leren is een must. Lessen gebeuren er nu nog meer in open lucht en dit zorgt voor een enorme rijkdom. Tijdens deze workshop neem ik jullie mee in het verhaal van deze transformatie en geef ik tips en trics mee om de eigen speelplaats aan te pakken. 

Presentatie

Tine Lein, leerkracht tweede leefgroep Het Tandwiel, Halinka Lannoo, leerkracht eerste leefgroep (kleuters classe unique) in De Vlieger.

Voor onze freinetopleiding maakten we een eindwerk rond de zoektocht naar effectief leesonderwijs in een freinetklas. Tijdens deze workshop willen we kort onze bevindingen/conclusies voor jullie samenvatten en daarna willen we praktisch aan de slag gaan rond boekbabbels en leeszakjes. Breng dus zeker een leuk boek mee op het niveau van jouw klas. (prentenboek/voorleesboek/leesboek) Wij richten ons vooral tot kleuter en eerste graad. 

Presentatie en uitwisseling

Julie Van Rijckeghem is pedagogisch begeleider bij FOPEM en heeft de voorbije 4 jaar FOPEM-scholen ondersteund bij de implementatie van hun cahier W.O. Céline De Sousa is leerkracht in het 3e/4e leerjaar in Freinetschool De Vier Tuinen in Oudenaarde. Ze is ook cahiercoach van haar school.

Inspelen op de ervaringen van kinderen: yes, dat willen we allemaal! Maar voel jij soms ook die knoop in je buik of dat stemmetje in je hoofd: “Wat met de eindtermen?” of “Alweer een dier bespreken, dat willen ze elke week…” of zelfs “Mag ik als leerkracht wel ingrijpen?” 

FOPEM ontwikkelde in 2019 een eigen leerplan voor wereldoriëntatie. Via soepele leerlijnen én een sterke ervaringsgerichte didactiek bereiken scholen de minimumdoelen zonder daarbij het pedagogisch project af te zwakken.

In dit atelier vertellen we je kort hoe we tot zo’n leerplan kwamen en hoe het in elkaar zit.

Atelier

Jelle De Schrijver is lerarenopleider en docent vakdidactiek filosofie aan Universiteit Antwerpen. Hij ontwikkelde verschillende methodes om te filosoferen in de klas en daarbuiten.

Leeft een appel? Is het erg dat muggen uitsterven? Mogen apen experimenteren met mensen? Leerlingen formuleren honderden vragen vol verwondering over natuur, wetenschap en techniek. De methodiek van het filosoferen laat toe op deze vragen in te gaan. Hierbij leid je als gespreksleider het denken van de jongeren in goede banen. Door te filosoferen ontdekken kinderen en jongeren allerlei mogelijke antwoorden op moeilijke vragen eenvoudigweg door hun verstand te gebruiken. Filosofische gesprekken stimuleren leerlingen om nadien zelf op zoek te gaan en een eigen onderzoek of experiment te ontwikkelen. Je ontdekt hoe jongeren via het filosoferen leren twijfelen, argumenteren, vragen stellen, onderzoeken en reflecteren over wat ze weten. 

In deze workshop neemt je zelf ook deel aan een filosofisch gesprek. Je ontdekt leermateriaal aan dat bruikbaar is in de lessen wereldoriëntatie, natuurwetenschappen of wetenschappelijk werk. Je ervaart hoe de FiloZoo-methodiek jongeren uitdaagt om na te denken over natuur en ziet hoe ‘denkdieren’ zoals het twijfelschaap, de exploraf, de argumenteerbeer, filokikker en het kenniskonijn het redeneren van de leerlingen stimuleren. Je ontdekt lesmateriaal bruikbaar in het basis en secundair onderwijs om jongeren telkens een stapje verder te laten denken.

Atelier

Luc Heyerick en Vincent Vandevyvere

Misschien heb je het al horen waaien?  Vanaf februari 2022 start de driejarige opleiding Freinet (opnieuw) op.  In een nieuw jasje en in samenwerking met heel wat verschillende partners (OIOW, FB, Odisee, AP, HoGent, Artevelde, PBSOG, GO! en FOPEM). Nieuw is onder andere dat je de lengte zelf kan kiezen: postgraduaat (één jaar) of DHOS-opleiding (drie jaar). Wil je bijleren over coöperatie en vrije expressie? Eindelijk weten hoe natuurlijk leren werkt? Aan de slag gaan met de invarianten of je Freinettechnieken verder verdiepen? Ook gemotiveerd om de theorie en praktijk van Freinet beter te leren kennen? Het kan zinvol zijn de flyer van de opleiding vooraf door te nemen (zie website freinetbeweging)

Presentatie

Bart Deceuckelier en Eveline Verbist zijn vrijwilliger en medewerker bij Hart boven Hard vzw. Hart boven Hard wil een inclusieve en duurzame samenleving helpen creëren, waarin de waarde van mensen voorgaat op het pure streven naar winst. Ze bewegen en verbinden burgers over maatschappelijke thema’s en sectoren heen om hun gedeelde bekommernissen creatief te uiten én de samenleving te winnen voor het realiseren van alternatieven. Zo beoefenen ze de participatieve democratie die ze graag meer willen zien.

Hoe leren we kinderen zich te organiseren voor een beter beleid? Van een oplossing voor een kind naar een oplossing voor velen. Voor de kinderen, met de kinderen. Dat is de uitdaging voor deze workshop met Hart Boven Hard.

We bespreken hoe we kinderen laten ervaren wat ze bereiken door te verbinden en te organiseren. Met een duidelijk stappenplan krijg je concrete hefbomen om dit inzicht te ervaren en te versterken. En de diversiteit van de groep te benutten, bijvoorbeeld met denkers en doeners. Samen maken we een betere school – stad – wereld.

Atelier

Ylva Berg is trainer en facilitator deep democracy bij HUMMUS, the Art of Deep Democracy. Ze is werkzaam zowel in profit als non-profit sectoren als trainer, supervisor, projectmanager en facilitator van groepsprocessen. Daarnaast is ze zangeres en ontwikkelde een muziek-en-mindfulnessprogramma voor kleuter- en basisscholen. Thema's die haar nauw aan het hart liggen zijn actief burgerschap, opvoeding & onderwijs en culturele diversiteit.

Deep Democracy is een praktische methode om de wijsheid van de groep maximaal te benutten. Het geeft een nieuwe kijk op besluitvorming en groepsdynamiek. Het is een zienswijze en methode die zorgt voor grondige besluiten waardoor de daadkracht in een team of organisatie groter wordt. Door verschillen en tegengestelde meningen niet uit de weg te gaan en juist te betrekken wordt de onderstroom in groepen zichtbaar en hanteerbaar. Ben jij ook benieuwd naar wat deep democracy kan betekenen voor jezelf, in je klas en in de samenwerking met collega’s? In deze workshop ervaar je eerst een paar tools als deelnemer en daarna krijg je heel hands on een paar tips om er zelf mee aan de slag te kunnen in je klas. Je zal zien dat je met een paar goed gemikte vragen al heel diep democratisch kan werken.

Atelier

Alain Platel, choreograaf en Jeroen Donckers, psychotherapeut

Fernand Deligny is een icoon van de buitengewone pedagogiek en van het denken zonder de gebaande paden van de normale taal. Uiteindelijk ging hij samenleven met sprakeloze autistische kinderen. Choreograaf Alain Platel en psychotherapeut Jeroen Donckers (De Sassepoort) gaan in dialoog over de voorwaarden van een creatief proces in theater, de klaswerking, het leven. 

Fien Van der Haegen (kunstenaar, beleidsmedewerker, pedagogisch begeleider, mediacoach, specialist cultuuronderwijs)

Digital storytelling is een mediawijze werkvorm voor de verhalenvertellers van morgen. We bekijken de leerlijn storytelling van kind tot jongere en ontdekken hoe leerlingen via tekst, beeld en audio een eigen stem kunnen vinden in een wereld vol stemmen. Verhalen en verbeelden zijn manieren om persoonlijk te connecteren met de werkelijkheid. Daarbij komt de ontwikkeling van journalistieke vaardigheden ook aan bod. We bekijken de mogelijkheden van papieren theater tot podcast, met praktische wegwijzers om media competenties en culturele vaardigheden (vanuit Cultuur in de Spiegel) via artistieke wegen te versterken. 

Lezing met praktische wegwijzers

Lore Wolfs, leerkracht Nederlands en NCZ in de eerste graad, Lies Taverniers, leerkracht Nederlands en historisch bewustzijn in de eerste graad

Hoe organiseer je vrije werktijd binnen Smartschool of Bookwidgets? Hoe kan digitale vrije werktijd de zelfstandigheid bij leerlingen bevorderen? De wiki’s en leerpaden binnen Smartschool worden vergeleken met de planner en webquest van Bookwidgets. Wat zijn de voor-en nadelen? Je krijgt heel wat bruikbare tips uit onze klaspraktijk en kan ook al eventjes starten met een eigen digitaal projectje. 

Workshop, elk brengt eigen laptop mee. 

Mieke Martens, leerkracht tweede graad, Elke Van der Auwera, coördinator

Vanuit een aantal praktijkvoorbeelden nemen we jullie graag mee in de manier waarop wij met taal omgaan in onze school. Daarnaast geven we graag een toelichting hoe we de leerplandoelen en eindtermen nastreven, toetsen en bewaken. Via welke Freinettechnieken doen wij aan doorleefd taalonderwijs? Een workshop waar je heel wat voorbeelden krijgt maar waar je ook actief kan deelnemen.

Workshop

Margot De Meyer is leerkracht in Jenaplanschool De Feniks in Gent in het 1ste-, 2de-, en 3de leerjaar. Tijdens de Freinetopleiding maakte zij een eindwerk over de evaluatie in deze school door middel van een portfolio en een portret.

We bekijken eens kort hoe het eraan toe gaat op Jenaplanschool De Feniks. Nadien gaan we in vraag en antwoord in op hoe zelf hiermee te starten of je eigen versie ervan te maken. Het is vooral een gesprek waarin we samen zoeken naar een evaluatievorm waarbij de kinderen zelf verantwoordelijk zijn. 

Presentatie met gesprek

Myriam Verdonck, kleuterjuf Freinetschool de Regenboog, ervaringsdeskundige Joyce Verdonck , integratief rouw – en verliesconsulent, ervaringsdeskundige

Inspiratieworkshop om in de klas het thema verlies bespreekbaar te maken. In samenwerking met Levensles van Mercedes ontwikkelden we deze boeiende workshop waarin je als leerkracht concrete tools krijgt aangereikt om op een creatieve manier met verlieservaringen in de klas aan de slag te gaan. Rouw en verlies lijken moeilijke thema’s, maar zijn voor kinderen vaak vanzelfsprekend.www.levenslesvanmercedes.com

Presentatie en uitwisseling

Jürgen Loones is beleidsmedewerker Educatie voor Duurzame Ontwikkeling aan de Vlaamse overheid, kernmedewerker bij FOPEM en bestuurslid van de ervaringsgerichte basisschool De Sterrebloem.

De maatschappelijke uitdagingen zijn groot. We leven op gespannen voet met onze omgeving, de wereld en met elkaar. Onze kinderen groeien op in deze wereld. De duurzame ontwikkelingsdoelstellingen en de Agenda 2030 stippelen het pad uit. Duurzaamheidscompetenties worden ontwikkeld. Maken deze het verschil? Of is er iets meer fundamenteel nodig? Gaat het niet om een environmental change? Kan het Earth Charter ons hierin inspireren?

Presentatie en dialoog

Sam De Waele is directeur van en coach bij “Together We Stand”, een educatief platform voor hiphopcultuur, met de nadruk op breaking. Vanuit de authentieke waarden van hiphop – peace, love, unity and having fun – organiseert Together we stand in TWS Home for Hip Hop en in scholen lessen breakin', waacking en locking voor kinderen en jongeren van alle niveaus.

Sam leert je een aantal technieken, spellen en methodieken vanuit de Hip Hop-aanpak. Het is niet de bedoeling dat je buitenwandelt (tolt?) als de beste b-boy of b-girl, wel dat je via het verhaal en de oefeningen van Sam ontdekt hoe je via de Hip Hop approach dingen kan aanleren op een andere manier. Sam laat je kennismaken met de waarden naast de drills van de scene: “together we stand”, “each one teach one”, “always a student, …

En natuurlijk zal er ook bewogen worden! Trek comfortabele kledij aan.

Bewegingsatelier

Luc Heyerick, freinetwerker

In deze lezing bespreekt Luc Heyrick het doctoraatsonderzoek van wijlen Jan Devos: Freinet in Vlaanderen. Dat bestaat uit 3 delen: eerst wordt de oorspronkelijke visie van Célestin Freinet, zowel die op mens en maatschappij als die op onderwijs in negen uitgangspunten(pedagogie van het leven, pedagogie van het werk, bevrijdende pedagogie enz.) uit de doeken gedaan. Daarna komt een stukje geschiedenis: hoe is die visie doorgedrongen in Vlaanderen? Tenslotte worden de resultaten besproken van een enquête bij Vlaamse freinetleraars (zowel in Basisonderwijs als in Secundair onderwijs): welke aspecten van die visie van Freinet hebben zij zich eigen gemaakt en bepalen hun eigen onderwijspraktijk?

 

Lezing

Jonas Ghyselen, docent DKO stedelijke academie Beeldende Kunst (docent beeld in het wijkatelier Tandwiel)

Druktechnieken is niet enkel een stempel maken, het is werken met structuur, technieken en lagen. In deze workshop combineren we 2 tot 3 technieken tot één geheel. Indien het weer ons toelaat zetten we een eerste laag in (wet)cyanotype en werken hierop verder met monotype en drogenaald techniek. Drukken doen we met de pastapers. We drukken op postkaartformaat (10x15cm) Wie plat structuur materiaal heeft mag dit meebrengen (gedroogde blaadjes, sjablonen, fruitnetjes, touw….)

An Algoed, beleidsmedewerker en zorgcoördinator van secundaire freinetschool 'tvier.

Hoe kan je op school inzetten op zowel 'warme zorg' als 'structuur'? Hoe werk je ervaringsgericht coöperatief en verlies je je gezag niet in een klas met mondige en actieve jongeren? Een sanctiebeleid dat past in een freinetschool? Vanuit de ervaringen in secundaire freinetschool 'tvier worden kapstokken en tips meegegeven. 

workshop

Micha De Brie is directeur van Freinetscholen Het Prisma en De Boekenmolen. Micha was daarvoor onderwijzer in o.a. de 2de en de 3de graad en de classe unique in het lager.

Welke uitstappen doen we? Waarom doen we precies die uitstappen? Stellen we onszelf wel voldoende de vraag waarom we bepaalde openluchtklassen kiezen? Hoe ontwikkelen we met de school een visie rond uitstappen? Hoe kunnen we de kinderen betrekken bij ons uitstappenbeleid? Een mogelijke invulling vind je door met meesterproeven te werken in de derde graad. Wat houden deze meesterproeven in, wat is hun waarde en hoe kan je ze organiseren in je school/klas? Welke stappen horen we te zetten? Deze bijeenkomst geeft een deel visievorming en een deel praktische uitwerking. We krijgen een mogelijk stappenplan en praktijkvoorbeelden.

Presentatie met gesprek

Caroline Boudry, medewerker VBJK, (Vernieuwing in de basisvoorzieningen voor Jonge Kinderen) Co-auteur van meerdere, o.a Gepeuter, Spiegeltje spiegeltje, Ontvlambare vingers, Documenteren voor jongen kinderen. Werkte mee aan de documentaires ‘Ontvlambaar, Over de streep, Ubuntu. Naast deze publicaties begeleidt Caroline ECEC bij het realiseren van een warme transitie van thuis en kinderopvang naar school.

Genieten en leren van het werk van kinderen is de beste kunsteducatie die we kinderen kunnen bieden. Kinderen denken niet aan kunst wanneer ze tekenen of dansen, ze beleven plezier in wat ze doen, in het bewegen of creëren. Ze handelen niet volgens esthetische normen. Kinderen kunnen nog op een ongecensureerde manier hun ervaringen, observaties, gevoelens en gedachten vastleggen. Net als kunstenaars zijn kinderen makers. Geef hen een blad papier en een potlood en kinderen beginnen te tekenen. Krijgt een kind geen blad of penseel, dan vindt het wel een stok om lijnen te kerven in het zand. Zijn zulke vormen van tekenen ‘creatief’ te noemen of is het een creatieproces dat begint  met ‘de idee’: een reflectie die kan ontstaan door een bepaalde verwondering of een simpele zintuiglijke waarneming. 

Presentatie 

Virginie Sinty, leerkracht classe unique, Freinetschool De Vlieger

Een klaswerking is geen statisch gegeven, deze evolueert naar gelang je groep, de noden van individuele kinderen en de context. Om een klasgroep in beweging te houden, is het noodzakelijk om je klas in te richten rond de freinettechnieken. We werken op een functionele en natuurlijke manier. De kinderen brengen het leven binnen, als begeleider verrijk je het klasklimaat door de wereld extra te gaan verkennen. Je gaat samen met je groep op zoek naar een stevige structuur en organisatie, die een veiligheid biedt voor zowel de kinderen als begeleiders. Er is echter geen plaats om nutteloze systemen in stand te houden indien deze niet relevant zijn voor de groep. 

Presentatie en uitwisseling

Britt Cras is leerkracht bovenbouw bij kinderen met gedrags- en emotionele problemen

Ik wil mijn klaswerking voorstellen die specifiek aangepast is aan kinderen met zowel verschillende niveau’s, leerproblematieken en moeilijk gedrag. De oudste kinderen leer ik hun eigen leerproces in handen nemen, ook met het oog op de overstap naar het middelbaar. Omgaan en spreken over hun eigen moeilijk gedrag en ook hier samen met lkr/ouders/klasgroep een evolutie in afleggen. Ik put veel inspiratie uit de invarianten, die ik uitgeschreven heb op basis van onze eigen school/klaswerking. 

Presentatie en uitwisseling

Sven De Schutter, freinetleerkracht

Op Freinetschool De Vlieger heeft men doorheen de jaren een traject afgelegd om vrije tekst echt te integreren in de werking, functioneel te maken, samen met het kind naar een literair niveau te streven. 

Welke principes zitten achter het werken met teksten? Hoe organiseer je dit doorheen je school? Welke accenten leg je in welke leefgroep? 

Een presentatie van de manier van werken op onze school. 

Presentatie en uitwisseling

Dorine Verhelst en Özlem Karaca, pedagogische begeleidingsdienst en jarenlang ervaring in classe-unique

Samen experimenteren van enkele illustratietechnieken met verschillende materialen en experimenteren met druktechnieken.

Atelier

Gert Muylle was 20 jaar lang leraar bewegingsopvoeding in kleuter- en lager onderwijs. Vandaag doceert hij aan de lerarenopleiding HoWest en is hij één van de bezielers van de onderzoeksgroep Vital Schools

Jij vindt actief bewegen in de klas ook zo belangrijk maar weet niet altijd hoe dat makkelijk kan? Dan moet je zeker kennismaken met www.vitalschools.be van Howest. In dit atelier krijg je inzicht in hun onderzoek en ga je zelf actief aan de slag met meteen bruikbare praktijkvoorbeelden en tips en tricks over actieve werkvormen en beweegvriendelijke klasomgeving.

Een doe-workshop die je aan het denken zet.

Workshop met doe-opdrachten

Sam De Waele is directeur van en coach bij “Together We Stand”, een educatief platform voor hiphopcultuur, met de nadruk op breaking. Vanuit de authentieke waarden van hiphop – peace, love, unity and having fun – organiseert Together we stand in TWS Home for Hip Hop en in scholen lessen breakin', waacking en locking voor kinderen en jongeren van alle niveaus.

Sam leert je een aantal technieken, spellen en methodieken vanuit de Hip Hop-aanpak. Het is niet de bedoeling dat je buitenwandelt (tolt?) als de beste b-boy of b-girl, wel dat je via het verhaal en de oefeningen van Sam ontdekt hoe je via de Hip Hop approach dingen kan aanleren op een andere manier. Sam laat je kennismaken met de waarden naast de drills van de scene: “together we stand”, “each one teach one”, “always a student, …

En natuurlijk zal er ook bewogen worden! Trek comfortabele kledij aan.

Bewegingsatelier

Christel Minne (Freinetschool Klimop) en An Van de Ginste (pediatrisch kinesitherapeut in het buitengewoon onderwijs) delen hun praktijkervaring bij het aanleren van de schrijfletters. Ze zijn tevens auteur van de werkmap ‘schrijf met heel je lijf’ waarin je de visie en het materiaal van deze aanpak kan terugvinden.

Als kinderen leren schrijven, is het onthouden van de vele regels en stapjes voor sommigen een hele klus. Maar het kan anders. Natuurlijk leren schrijven, gekoppeld aan de belevingswereld van het kind en de projecten in de klas? Dat kan!

In Freinetschool Klimop leren de kinderen al meer dan 15 jaar op deze manier de schrijflettertjes aan. We tonen hoe je op een ervaringsgerichte manier activiteiten kan koppelen aan de letters. Plezier beleven staat centraal: uitgangspunt is een tekening, een verhaal, een versje, maar er is ook een aanbod van muzische, voel- of bewegingsactiviteiten.

Op die manier wordt de schrijfwijze van elke letter niet zozeer cognitief, maar vooral spontaan opgeroepen. Werk je met een bepaalde schrijf- of leesmethode, dan hoef je die niet overboord te gooien! Schrijf met heel je lijf kan je gemakkelijk inpassen of als extra ondersteuning, remediëring of differentiatie aanbieden. Denk hierbij aan de ontwikkelingsbehoefte van schoolrijpe kleuters of aan de ondersteuningsbehoefte van kinderen die het schrijfspoor moeilijk kunnen oproepen.

Presentatie

Orhan Agirdag, professor pedagogische wetenschappen en auteur van 'Onderwijs in een gekleurde samenleving'

Diversiteit en kwaliteitsvol onderwijs kunnen perfect samengaan. Daar bestaat voldoende wetenschappelijk bewijs voor. Het blijkt ook uit de vele voorbeelden van scholen in binnen- en buitenland. Helaas vind je die nauwelijks terug in de cursussen die de toekomstige generaties professionals klaar moeten stomen. Met zijn boek “Onderwijs in een gekleurde samenleving”, wil professor Orhan Agirdag (KU Leuven & UvA) dat veranderen op basis van een empirisch onderbouwd verhaal. Tijdens deze lezing zal hij enkele inzichten uit zijn boek toelichten en stilstaan bij een aantal praktijkvoorbeelden om het roer zelf om te gooien.

Lezing

Jonas Ghyselen, docent DKO stedelijke academie Beeldende Kunst (docent beeld in het wijkatelier Tandwiel)

Druktechnieken is niet enkel een stempel maken, het is werken met structuur, technieken en lagen. In deze workshop combineren we 2 tot 3 technieken tot één geheel. Indien het weer ons toelaat zetten we een eerste laag in (wet)cyanotype en werken hierop verder met monotype en drogenaald techniek. Drukken doen we met de pastapers. We drukken op postkaartformaat (10x15cm) Wie plat structuur materiaal heeft mag dit meebrengen (gedroogde blaadjes, sjablonen, fruitnetjes, touw….)

Atelier

Els Salembier (coördinator Keerpunt Oost) en Trui Vetters (coördinator Keerpunt West)

Hoe gebruik je freinettechnieken als hefboom om los te komen van het 'vak-jes'-denken? Hoe vertaal je dat naar een werkbaar cursussysteem?

Presentatie en kringgesprek

Gert Muylle was 20 jaar lang leraar bewegingsopvoeding in kleuter- en lager onderwijs. Vandaag doceert hij aan de lerarenopleiding HoWest en is hij één van de bezielers van de onderzoeksgroep Vital Schools

Jij vindt actief bewegen in de klas ook zo belangrijk maar weet niet altijd hoe dat makkelijk kan? Dan moet je zeker kennismaken met www.vitalschools.be van Howest. In dit atelier krijg je inzicht in hun onderzoek en ga je zelf actief aan de slag met meteen bruikbare praktijkvoorbeelden en tips en tricks over actieve werkvormen en beweegvriendelijke klasomgeving. Een doe-workshop die je aan het denken zet.

Workshop met doe-opdrachten

Vincent Vandevyvere, pedagogisch begeleider FOPEM

FOPEM ontwikkelde in 2017 een eigen leerplan cultuurbeschouwing. Levensbeschouwing is geen vak apart maar komt elke dag gewoon via verhalen en ervaringen van kinderen, onze klassen binnen. Hoe willen we dat kinderen naar de wereld kijken? Hoe ontwikkelen ze hun meervoudige identiteit en hoe worden ze geëngageerde en verdraagzame burgers? In dit atelier leer je hoe je als leerkracht jouw voelsprieten kan versterken om met cultuur en cultuurbeleving op een doordachte manier aan de slag te gaan

Presentatie met doe-opdrachten

Joëlle Claes en Birgit Bauweraerts zijn kleuterleerkrachten in Freinetschool Het Avontuur te Berchem. Ze werken als co-teachers en hebben een klas van 48 kindjes van K1, K2 en K3. Tijdens de Freinetopleiding maakten ze een eindwerk rond media in een Freinetklas.

Er bestaan heel veel mogelijkheden om met media rond Freinettechnieken te werken. Zelfs met kleuters. Tijdens deze workshop maken we jullie hier graag warm voor. Naast een beetje ‘Freinet-media’ geschiedenis geven we veel tips, inspiratie en zal er zeker voldoende tijd zijn om het één en ander uit te proberen.

Zelf werken we met Apple, breng dus zeker je iPad mee. (De apps die we gebruiken zijn meestal enkel voor Apple toestellen.)

Atelier

De Gentse Gidsen vertellen de kleine en grote verhalen uit het verleden en het heden van de stad. Ze combineren geschiedenis met anekdotische vertelkunst.

Het leven in een wijk, een stad wordt bepaald door een aaneensluiting van demografische veranderingen. Ook wat mensen geloven bepaalt mee het aanzicht van onze buurt. Gentse Gidsen neemt je mee op een wandeling langs de plaats waar Gent ontstond, aan de Portus Ganda, om dan via de restanten van de Sint Baafsabdij naar een hedendaagse moskee te trekken voor een bezoek. 

Info voor de deelnemers:

Bij het bezoek aan de moskee trek je je schoenen uit. Voorzie kousen. Zorg ook voor respectvolle kledij die je schouders en bovenbenen bedekt.

Vertrek aan het Trappenhuis.

Gegidste wandeling

DOKano is een Gentse vzw die de wereld wil tonen vanuit een ander perspectief en stedelingen gelukkiger wil maken. Maar vooral willen ze bijdragen aan gedragsverandering, de ontwikkeling van duurzame steden en het behalen van de klimaatdoelstellingen. Daarom zet DOKano zich samen met Ivago in om de waterkwaliteit van het Gentse water te verbeteren. Ze lenen gratis kano's uit, in ruil voor een emmer drijfvuil. Ze hebben ook een aanbod ontwikkeld voor schoolgaande jeugd.

Tijd voor actie! Het Schoon Water Project is een plezante, bewustmakende activiteit voor scholen en jeugdverenigingen. We starten met een quiz, gaan vuilvissen en sorteren nadien het drijfvuil op de kade. Tijdens het kanovaren krijg je de gelegenheid om het Gentse water mee proper te maken, stil te staan bij je eigen gedrag én om elkaar op een andere manier te leren kennen.

De workshop vuilvissen is gebaseerd op ervaringsleren: "Ik hoor en ik vergeet, ik zie en ik onthoud, ik doe en ik begrijp." (Xunzi, derde eeuw a.C.). Gewapend met grijpers, handschoenen en afvaltonnen, gaan jullie dus doen! 

Vetrek aan De Vlieger.

Watertocht

Info deelnemers:

Trek kleren en schoenen aan die nat mogen worden en voorzie reservekledij. Zorg voor zonnecrème, een drinkfles met water en een hoofddeksel bij mooi weer, regenjas bij slecht weer. Opgelet: je wordt al om 13u45 aan de kade verwacht (ponton Houtdok), je hebt dus een kortere lunchpauze. De workshop duurt tot 16u15, daarna kan je nog aansluiten bij de receptie in De Vlieger.

Sanne Boelaert, kleuterjuf op Freinetschool De Sassepoort-Spoor 9

Er is geen autisme zonder de wereld erom heen en blijkbaar is er ook geen wereld meer denkbaar zonder kinderen die autisme krijgen toegeschreven. Ik bundelde mijn belevingen met mijn klasgroep in ASS SPONTAAN, waarmee ik een SOS noodsignaal wil uitsturen voor de kinderen met deze diagnose. Ik ben aan het schrijven gegaan om een ander beeld te scheppen van kinderen met een autismespectrumstoornis. Voor de kleuters zelf maar ook voor hun (groot)ouders en hun begeleiders. Volwassenen die voelen dat het geven van `structuur en voorspelbaarheid` niet voldoet om hun kinderen lekker in hun vel te doen voelen. In het werk met deze kinderen probeer ik het leven te belichten dat je in deze kinderen kan lezen vanaf ze je klas binnenstappen. Een leven vol gretigheid, karakter, vragen en uitdagingen zoals bij elke kleuter van 2,5 tot 6 jaar.

Presentatie

Miet Bakelants ( 2de graad Freinetschool De Triangel Booischot) Joanna Arens ( 4-5-6 Freinetschool De Ark Sint-Niklaas)

Toelichting over de jarenlange correspondentie tussen onze twee klassen. Korte inhoud van 'wie correspondeert, die leert', vanuit verschillende invalshoeken kijken naar de betekenis van corresponderen. Hoe werkt correspondentie en hoe blijft het duren? Ook: correspondentie binnen de school. Speeddate om een correspondentieklas te beginnen.

Workshop

Ilse Peters begeleider eerste graad ’t Schommelbootje in Alken. Opleiding kinderyoga & kundalini kinderyoga. Zorgt voor yoga sessies op school in de verschillende klassen.

De energie in kinderen opwekken en beter laten stromen kan met kinderyoga. Handvaten om met woede, stress, … felle emoties om te gaan, vind je ook in kinderyoga. Een yogales beleven en daarna bespreken, verrijken met tips voor tussendoortjes is het opzet van deze workshop.

Losse kledij en eventueel matje voorzien. 

Christel Minne (Freinetschool Klimop) en An Van de Ginste (pediatrisch kinesitherapeut in het buitengewoon onderwijs) delen hun praktijkervaring bij het aanleren van de schrijfletters. Ze zijn tevens auteur van de werkmap ‘schrijf met heel je lijf’ waarin je de visie en het materiaal van deze aanpak kan terugvinden.

Als kinderen leren schrijven, is het onthouden van de vele regels en stapjes voor sommigen een hele klus. Maar het kan anders. Natuurlijk leren schrijven, gekoppeld aan de belevingswereld van het kind en de projecten in de klas? Dat kan!

In Freinetschool Klimop leren de kinderen al meer dan 15 jaar op deze manier de schrijflettertjes aan. We tonen hoe je op een ervaringsgerichte manier activiteiten kan koppelen aan de letters. Plezier beleven staat centraal: uitgangspunt is een tekening, een verhaal, een versje, maar er is ook een aanbod van muzische, voel- of bewegingsactiviteiten.

Op die manier wordt de schrijfwijze van elke letter niet zozeer cognitief, maar vooral spontaan opgeroepen. Werk je met een bepaalde schrijf- of leesmethode, dan hoef je die niet overboord te gooien! Schrijf met heel je lijf kan je gemakkelijk inpassen of als extra ondersteuning, remediëring of differentiatie aanbieden. Denk hierbij aan de ontwikkelingsbehoefte van schoolrijpe kleuters of aan de ondersteuningsbehoefte van kinderen die het schrijfspoor moeilijk kunnen oproepen.

Presentatie

Onderwijscentrum Gent

Onderwijscentrum Gent organiseert voor startende leerkrachten (max 2 jaar ervaring) een fietstocht door de stad. Hierbij kan je kennis maken met verschillende sociale, educatieve en culturele diensten in de stad, zoals het Vredeshuis, een wijkgezondheidscentrum, vzw Jong, en nog veel meer. Een passionele spreker wacht de groep telkens op om te vertellen hoe zij samenwerken met scholen of er is tijdens het fietsen zelf een woordje uitleg. Doel: de troeven van de stad beter leren kennen om ze in te zetten in je klaswerking, zicht krijgen op het grote aanbod .

Voor deze workshop moet je om 13u aan de Krook zijn, met de fiets. Je zal dus wat vroeger moeten vertrekken uit je workshop/lezing van de voormiddag en kort lunchen. Heb je geen eigen fiets? Informeer bij de organisatie van het congres hoe ze jou kunnen helpen. De fietstocht duurt de hele namiddag. Na afloop van de fietstocht kan je in De Vlieger aansluiten voor de receptie. 

We kunnen helaas geen fiets aanbieden.  

Dieter Bossu, leerkracht derde graad Freinetschool 't Groen Drieske

Google Earth-projecten en Google Earth pro inzetten bij wereldonderzoek, actua, wiskundig onderzoek en outdoor learning.

Atelier. Eigen laptop of tablet nodig. 

An Algoed, beleidsmedewerker en zorgcoördinator van secundaire freinetschool 'tvier.

Hoe kan je op school inzetten op zowel ‘warme zorg’ als ‘structuur’? Hoe werk je ervaringsgericht coöperatief én verlies je je gezag niet in een klas met actieve en mondige jongeren? Een sanctiebeleid dat past in een freinetschool? Vanuit onze ervaringen in ‘tvier geef ik enkele kapstokken en tips.

Atelier

Hans Schmidt, oud-directeur en pedagogisch begeleider OVSG, stichter van De Wonderfluit in 2009 (nu muzisch leerThuis Melopee)

We gaan op zoek waarom muzische vorming zo belangrijk is en wat de humaniserende kracht ervan is. We bespreken de basispijlers waarop muzische vroming gebaseerd is.  

Presentatie