Hoe ga je aan de slag met brevetten en wat is de visie hier achter?!
Welke ervaringen heb je in het werken met brevetten?
In een adem met brevetten wordt soms ‘talenten’ genoemd.
Ik heb er vaak mee gewerkt, die talenten. Tot een ouder begin schooljaar me nogal verontwaardigd aansprak over de manier waarop mijn collega en ik talenten voorstelden. Hoe weet je op 5 jarige leeftijd nu of een kind talent heeft. Kan je wel zeggen dat een (jong) kind talent heeft, of moet een kind dat zelf ondervinden door de jaren heen.
Het heeft me tot nadenken gezet.
Talent zwaar overschat; een te beladen woord of toch niet?
En past het talentverhaal überhaupt bij brevetten?
Wat vind jij?
7 reacties
Ha, wat een leuke vraag!
Ik vind zelf ook dat het erg belangrijk is om voorzichtig te zijn met het woord ‘talent’ bij jonge kinderen. Ik weet dat het tegenwoordig hip is en iedereen heeft er de mond van vol, maar zelfs activiteiten en uitspraken van leerkrachten die op het eerste zicht louter positief en waarderend zijn kunnen toch ernstige nadelige effecten hebben.
Vb in een klasgroep zijn er enkele kinderen die heel goed teksten kunnen schrijven (of zingen of voetballen …). Ze krijgen hier regelmatig complimenten over. Wanneer de leerkracht hier niet heel bewust mee omgaat kan het bij klasgenoten makkelijk als effect hebben ‘zij zijn de goeie schrijvers / zangers / voetballers, ik niet’. Vaak zeggen leerkrachten ‘maar iedereen is anders, iedereen heeft andere talenten’. Waarmee het kind dus bevestigd wordt in zijn idee dat hij daar inderdaad niet of minder goed in is en dat ook niet zal worden.
Welke gevaren zien we opduiken bij systematisch / geïnstitutionaliseerd gebruik van termen zoals letterkampioen en computerexpert? Je kan dit eens in de spreektaal zeggen, maar deze woorden opnemen in de terugkerende structuur van de brevetten vind ik geen goed idee. Je kan dit perfect weglaten en daardoor komen alle nieuwe dingen die er te leren zijn veel meer in het bereik van ALLE kinderen in je klas en verminder je de kans dat kinderen denken dat iets niet voor hen is weggelegd.
Het wordt dus vooral gevaarlijk wanneer er in de groep een statische / absolute houding is. Talenten zijn in ontwikkeling en als leerkracht moeten we waken over een dynamisch en relatief gevoel hierover. Ouders en kinderen komen vaak zelf met fixed mindset uitspraken die wij dan kunnen ombuigen naar growth mindset. (zie ook Carol Dweck)
Hoe jonger de kinderen, hoe meer we bezig zijn met algemeen basisonderwijs: hen met zoveel mogelijk verschillende dingen laten kennismaken. Er zijn dingen die ze NOG niet geprobeerd hebben, dingen die NOG niet lukken, dingen waar ze NOG nooit van gehoord hadden, dingen die NOG moeilijk gaan, … maar het lijkt me erg gezond als ze zo lang mogelijk het idee hebben dat alles nog mogelijk is.
Pas bij tieners en volwassenen wordt langzaam duidelijk dat iemand voor bepaalde dingen meer of minder ‘talent’ heeft. En dan is in sommige gevallen hulp nodig bij een aanvaardingsproces (maar dit op jonge leeftijd al doen lijkt me een gemiste kans of erger).
En ik geloof dat we het best aan talentontwikkeling kunnen doen door dat woord slechts zeldzaam te gebruiken en vooral alle kinderen blijven prikkelen en uitdagen om hun grenzen te verleggen en vol vertrouwen nieuwe dingen te proberen en te willen leren.
Brevetten vind ik daarvoor een zeer geschikt middel als je ze inzet als middel voor een bepaald doel en niet toepast als een ‘methode’.
Is een talent en een brevet niet iets verschillend?
Een talent is iets waar een kind goed in is, waarvoor je het kind kan waarderen en inzetten als ‘expert van dienst’ om andere kinderen te laten groeien in dat bepaalde iets.
Een brevet is voor mij een cluster van doelen die afvinkbaar zijn. Wanneer alle doelen / onderdelen van het brevet aangevinkt zijn, krijgt deze leerling het brevet.
Ik vind een talent helemaal niet iets wat een kind/kleuter goed kan maar wat hij graag doet. Ik werk ook met talenten in de klas om samen met hen te ontdekken wat ze graag doen. Zo kan je die talenten inzetten om andere dingen te stimuleren die ze niet graag doen. Bij zo’n gesprekje vraag ik ook steeds wat ze nog graag zouden willen leren/kunnen/doen. Dit bevordert hun zelfsturing en komen ze tot het besef dat ze ook hun eigen leerproces in handen kunnen nemen.
een brevet is idd een cluster van doelen die afvinkbaar zijn.
Juiste en zeer zinvolle reactie Katrien, Dankje,
“zo lang mogelijk het idee hebben dat alles nog mogelijk is” lijkt me ook een zeer belangrijke!
Ook op De Speelplaneet zijn we in onze kleuterleefgroepen aan het herbronnen wat betreft talenten en brevetten.
We willen hiervoor zo dicht mogelijk aanleunen met wat Freinet ooit bedoelde met de brevetten en de meesterwerken. Ik vind echter weinig informatie terug in de literatuur hieromtrent. Mocht er ergens informatie ter beschikking zijn ivm brevetten en meesterwerken, zou het wel fijn zijn mocht dit hier kunnen gedeeld worden. Aan de reactie’s hier te zien zijn we met velen zoekende.
🙂
Benieuwd naar wat nog komen gaat!
Hier vind je wel interessante dingen: https://www.icem-pedagogie-freinet.org/node/15568#six
Wat ik doe in de klas noemen sommige mensen brevetten.
Ik gebruik vaak stappenplannen:
Ik toon een creatieve techniek. Kleuters proberen uit. Ik maak foto’s. Met foto’s maken de kleuters het stappenplan. Ik schrijf er hun woorden bij.
Ze geven de techniek door aan andere kleuters of leerlingen.
Zo ben je bezig met zelfstandigheid/ coöperatief werken.
Kijk via deze link!
http://jongstezwierezwaaiers.blogspot.be/2016/09/creatieve-techniek-zandtekenen.html