Een namiddag creatieve technieken: Pinterest in’t echt :-)
In tegenstelling tot de vorige druk bezochte technieknamiddag waren er deze week slechts dertien collega’s gek genoeg om in de zomerse temperaturen een bijeenkomst over creatieve technieken te verkiezen boven het verleidelijke terrasje of zonovergoten stadspark.
Zes mensen hadden iets mee om te presenteren en in de startkring werd al snel besloten dat iedereen graag alles wilde zien. In de plaats van in groepjes aan de slag te gaan kozen we ervoor om elke techniek te demonstreren aan iedereen en daarna was er tijd om uit te proberen of na te praten.
Linnea en Rozemarijn hadden vilt mee in alle kleuren van de regenboog. Droogvilten of prikvilten is ook in 2D een erg interessante techniek. Het is laagdrempelig, het effect kan bijna niet tegenvallen. Je kan er kleuren mee mengen, je kan er alle kanten mee op. Ideaal ook voor tekst illustratie, vb het werkstuk onder de scanner leggen en er tekst aan toevoegen…
Heidi deelde enkele weetjes over de toonladder en pentatoniek. Wanneer je uit de xylofoon eenvoudigweg de fa en de si haalt, kunnen kinderen hier vrij op improviseren en zal het altijd harmonisch klinken. Op dezelfde manier kan je de boomwhackers ter beschikking stellen. Het lukt vlot om kinderen zelf te laten componeren, improviseren, genieten van musiceren. Tip: YouTube ‘Boomwhackers’ voor nog meer inspiratie.
Kathleen gaf ons slimme tips bij het kleien. Een handige manier om te vermijden dat je na één toffe kleidag een paar weken later ineens een grote homp verdroogde klei-overschot vindt: versnijd direct bij het openen van een nieuw pak alle klei in handige porties en bewaar die in boterhamzakjes in een plastic emmer met deksel. We leerden ook wat chamotteklei betekent en waarom je die beter niet op een draaitafel gebruikt (auw!). Kathleen zelf is een worstjesbouwer.
Ikzelf had mijn zakmessen en boortjes mee waarmee je makkelijk fluitjes maakt uit vliertakken. Vlier is ideaal door het ‘kabouterbrood’ oftewel ‘merg’ dat makkelijk uit te halen is om vervolgens je fluitje met goedkope werktuigjes verder uit te hollen. De basistechniek voor versieringen in de schors gaat prima met afgedankte aardappelmesjes, dus de liefhebbers kunnen vanaf nu hun verzameling mesjes beginnen aanleggen.
Veel ‘oooh’ en ‘waauw’ toen Micha de houtsnijwerken toonde en ons het hele proces liet zien. Met linogutsen en MDF komen de kinderen tot indrukwekkende resultaten en ze vinden het makkelijker dan snijden in lino, zo blijkt. Het wordt afgedrukt met lino-inkt op een etspers.
Stina demonstreerde een geniaal simpele druktechniek die ze van haar collega Floor geleerd heeft: met aquarelkrijtjes (best de vettige soort ‘Woody – Stabilo’) teken je op micaplaatjes en onder de etspers druk je het af op vochtig gemaakt papier. Dit werkt ideaal op zelfgemaakt papier. Meteen een handige combi om het papier te gebruiken wanneer je met de klas papier geschept hebt.
Er waren veel parallellen te trekken tussen al deze ogenschijnlijk zeer verschillende creatieve domeinen. Het viel op dat alle mensen die een bepaalde techniek voorstelden bij hun uitleg regelmatig begrippen gebruikten uit het volgende rijtje:
het ambachtelijke,
oefenen en geduld,
genieten van het proces en van het resultaat,
coöperatie,
link met professionele kunstenaars in deze discipline,
materiaal correct gebruiken,
kennis van grondstof en technieken…
In de klas waar het drukatelier opgesteld was ontstond er een gesprek over organisatie, opruimen, verantwoordelijkheid. Hoe brevetten hierin je klasorganisatie kunnen ondersteunen als je de brevettenstructuur mee laat groeien met de noden en processen die zich voordoen in de ateliers.
Over de praktische organisatie van gedeelde atelierruimtes waar kinderen uit meerdere klassen werken: elke leerkracht is verantwoordelijk voor een bepaald atelier (opruimen controleren, aanvullen materiaal, inhoudelijke expertise…?) Voordelen van ateliers die in een klaslokaal ingebed zitten: die functioneren meestal beter dan atelierruimtes in de hal / kelder / apart lokaal.
Vraag: profiteren de leerkrachten van jouw groep van jouw hobby / passie / expertise? We hebben niet allemaal hetzelfde standaardpakketje aan te bieden, aarzel niet om je eigen talenten en passies in je klas ten volle te gebruiken. Vb van een leerkracht die erg muzikaal is maar nog nooit haar instrument naar de klas had meegebracht.
In het afsluitend gesprek stonden we stil bij het belang van kunst en expressie. Hoe beter we weten waarom we dit belangrijk vinden, hoe makkelijker we onze keuzes en werking kunnen verantwoorden en verwoorden. We praatten ook over divers aanbod van materialen en technieken in je klas en hoe sommige kinderen toch hardnekkig terug grijpen naar stiften en potloden voor hun illustraties. Oplossingen daarin zijn: de drempel hiervoor laag maken, laten reflecteren, soms de saaie potloden tijdelijk wegstoppen, er over praten in de kring (impliciet vooral andere technieken tijd, ruimte en aandacht geven of expliciet afspraken maken over stiften en potloden)
Hoe vermijd je dat sommige technieken toch een sleur worden, vb kinderen die met tegenzin aan hun illustraties beginnen? Kinderen verrassen door hun werk bijvoorbeeld de volgende dag te projecteren in de kring en er met de hele groep over na te denken. Zelf als volwassene ook creëren in tijdens een werktijd, zelf ook iets tonen in de kring, zelf een tekst voorlezen, … Kinderen au serieux nemen…
Op het einde van de namiddag blikten we even terug op het concept van deze bijeenkomst: een namiddag met de nadruk op doen! Sommige mensen gaven aan dat ze voor zo’n actieve namiddag net heel graag komen, terwijl anderen eerder aangetrokken worden om te komen wanneer er eerder een theoretische insteek gegeven wordt.
We dachten na over volgend jaar. Ideeën om mee te nemen naar de werkdag op 5 juli waar de jaarplanning opgemaakt zal worden:
- zouden we volgend jaar elke gewone themabijeenkomst starten met een creatieve techniek, zodat er op elke namiddag aandacht is voor handen en hoofd? Dan is er ook meer tijd voor elke techniek. Dit zou een jaarthema kunnen zijn: expressie. En dan zowel doen als er over praten.
- het was fijn dat deze namiddag ‘kinderen toegelaten’ was. Zou dit niet voor alle bijeenkomsten kunnen? Welke collega’s hebben kinderen die het fijn zouden vinden om na de demonstratie van de illustratietechniek er ‘relatief zelfstandig’ mee aan de slag gaan terwijl de meeste leerkrachten in het lokaal ernaast in gesprek gaan over het thema van die bijeenkomst.
Reacties welkom hieronder op de site of per mail. Kom het gerust ook live vertellen op 5 juli of bezorg jouw ideeën over volgend werkjaar aan iemand die er zal zijn.
3 reacties
Super!
Nu hoef ik zelf geen verslag meer te maken van alle ideetjes 🙂
Merci Katrien voor het verslag. Zo was ik er toch een beetje bij.
Fijn dat we ook van op afstand kunnen mee profiteren:)