Brief aan de kinderen van mijn klas

Dag meisjes en jongens,

Straks maken jullie als allereerste de eerste Vlaamse toetsen. Niet enkel jullie zullen deze toetsen maken. Deze toetsen zijn verplicht voor alle vierde klassen in Vlaanderen, want ze hebben als doel te kijken hoe goed jullie het doen voor begrijpend lezen en enkele onderdelen van wiskunde. Want dat kan beter in Vlaanderen, zeggen de minister van onderwijs en zijn team. Over twee jaar, in klas 6, zullen jullie opnieuw dit soort toetsen moeten maken, om te kijken als het lezen en de wiskunde dan al verbeterd zijn. En in het tweede en zesde jaar middelbaar onderwijs zal je ze nog eens moeten maken. Er hangt veel van de resultaten af, zeggen de minister van onderwijs en zijn team. Daarom ook zullen scholen gecontroleerd en bijgestuurd worden om de scores te verbeteren. Ze menen te weten dat het in Vlaanderen beter zal gaan met de economie en onze welvaart als jullie steeds beter scoren op deze toetsen. Vooral ook omdat we het volgens hen daardoor ook beter zullen gaan doen op de internationale toetsen, waaraan veel landen en dus ook wij meedoen. We kunnen ons dan meten met anderen en dat is toch wel belangrijk, vinden de minister en zijn team. Maar ik neem hen dat niet kwalijk hoor. Waarom, zal je wel lezen op het einde van deze brief.

Als jullie begeleider kan ik mij in hart en ziel niet verbinden met deze verplichte toetsen, omdat deze toetsen niet tonen wie jullie werkelijk zijn. De mensen, die deze toetsen opmaakten, kennen jullie niet. Niet op de manier waarop de begeleiders jullie in school en jullie ouders jullie thuis kennen. Ze weten niet dat je straalt als je op vrijdag een dans brengt voor een vol forum van kinderen en ouders of dat je een knap tekenaar bent, dat je de gekste dingen in elkaar knutselt of heel handig met de elektrische figuurzaag werkt, dat je je in het drama-atelier ontpopt tot een actrice of zo graag de duiven in hun duivenhok op school verzorgt, dat je heel graag meehelpt in de tuin om groenten te zaaien en te planten en dat helpen op dinsdagnamiddag in de kleuterklas of in de kindercrèche in onze buurt echt jouw ding is en dat je er veel deugd en plezier aan beleefde om met ons nest soep te maken voor onze twee zieke buren. Ze weten ook niet dat het een glimlach op de gezichten van de bewoners van het woonzorgcentrum in onze buurt tovert als je hen jouw zelfgemaakte kerstkaartjes schenkt of dat je ons met heel veel durf een trompetmedley ten beste geeft en dat je al heel wat Engels en Frans kan spreken, dat je boeiende mindmaps, kringen en presentaties maakt over onderwerpen die in geen enkele methode terug te vinden zijn, dat je je vaker afvraagt wat er gebeurt als iemand sterft, dat je al zelf een workshop aan anderen kan geven, dat je de donderdagmorgen prachtige mandala’s kan kleuren, dat je je heel goed kan invoelen in een ander en in de nestenraad hele rake dingen kan zeggen of dat je het heel stil in jezelf kan maken tijdens de relaxatielessen, of dat je verlangt om sterk denkwerk te doen en dat je leuke vrije teksten schrijft, dat je je krom lacht om grappen, dat je zo fier op jezelf was omdat je het zwembrevet van 1000m haalde, dat je er in slaagt om samen met anderen de indeling van de driehoeken te vinden of dat je zo graag boeken verslindt, dat je graag in bomen klimt, dat je vlot spelregels aan anderen kan uitleggen of dat je anderen leert waveboarden op de sportspeelplaats. Dat je na school thuis ook nog voor je jongere zusje en jongere broertje zorgt en dat je ermee inzit hoe het verder zal gaan met je zieke opa, dat je soms niet goed kan inslapen omdat er overdag iets met een vriend of vriendin gebeurde of dat je heerlijk kon genieten van een uitstap met het gezin, dat je verlangt naar de frietjes op dinsdag, dat je het leuk vindt om meetkundige figuren en breuken te ontdekken in onze schoolomgeving, dat je zorgzaam met anderen omgaat en dat je nooit zomaar op een dier zou trappen of over een dier zou rijden met je fiets, dat je je schouders mee zet onder een project om spullen voor minder begoede mensen te verzamelen, nee, dat weten ze allemaal niet.

Eigenlijk weten ze niets over jullie. Gek hé, dat ze jullie dan verplichten om steeds beter te moeten scoren op de dingen die zij willen, om daarin steeds ‘slimmer’ te worden. Weten zij veel als dat voor jullie weggelegd is en als het voor jullie wel zinvol is om daaraan mee te doen.                                                                       Wat er ook van komt, jullie score zegt niets over wie jullie werkelijk zijn.                                                                     Er zijn zoveel manieren om ‘slim’ te zijn en er zijn veel manieren om te tonen dat je een goed mens bent. Dat is wat elke begeleider op onze school jullie elke dag wil tonen. Dat is wat echt telt. Want dat is van waarde.

Vandaar dat ik het de minister van onderwijs en zijn team niet kwalijk neem om de toetsen, die hun doelen moeten dienen, zonder overleg aan kinderen en scholen op te leggen. Zij hebben immers geen school gelopen op een school zoals de onze, want dan zouden ze zoiets gewoonweg niet kunnen doen. Hun hart zou ‘Genoeg!’ zeggen. Het klinkt wellicht wat triest, maar weet dat als de overheid er niet in slaagt werkelijk liefdevolle zorg op te brengen voor jullie, de jongsten van ons volk, dat het Leven wel een weg zal vinden om dat wel te doen.

Laten we dus maar samen verder op onze manier school maken.                                                              En eens glimlachen naar de minister, zijn team en hun Vlaamse toetsen.

Hartelijke groet,

jullie begeleider Johan